Uzun vadeli ev yatırımı getirileri

Sizi 2009 yılından beri takip ediyorum ve sayenizde ilk evimi 2010 yılında topraktan almıştım. O zaman üniversiteden yeni mezunken ev mi almalı para mı biriktirmeli diye düşünürken sizin değerli danışmanlığınızla ev sahibi olmuştum. Finans alanında MBA yapmama rağmen benim bile yeni yeni farkına vardığım bir konuyla ilgili bilgi vermek isterim. Bazı okuyucular burada size dönem dönem altın veya dolar getirisi ile ev fiyatlarını karşılaştırıp sorular sormaktaydı. Şu anda benim dikkat çekmek istediğim nokta ev alırken en önemli faydanın elinizdeki paranın 10 katına kadar %90 kredi çekerek yatırım yapma şansınızın olmasıdır. Finansta buna kaldıraç etkisi denmekte olup örnek vermek gerekirse 2010 yılında 20bin lira nakit verip 200bin liraya ev alan birisi bugün evin 1.5 M TL olmasıyla 20 bin lirasını 1.5M TL yapmıştır ve 75(evet yetmiş beş kat) kat para değer artışı olmuştur, o gün elinde tüm parasıyla ev alan kişi ise 200 bin lira nakit vererek bugün 1.5 M TL değerinde aynı eve sahiptir ve yatırımı 7.5 kat değer kazanmıştır. Yani kredi çeken kişi borsadaki kredili işlem gibi(ki borsanın ev piyasası gibi sürekli yükselen bir değer olmaması sebebiyle borsadaki kaldıraç çok tehlikelidir) ev yatırımı 10 yılda 75 kat değer kazanmıştır. Bu yüzden ev yatırımını dolar yatırımı ile karşılaştıran kişiler evi kredi ile alanların nasıl büyük bir kar elde ettiğini gözden kaçırmaktadır. Bu soruları soran arkadaşlara parasının %10unu nakit verip kredi ile ev alıp anaparasının kalanını da yine altında veya alternatif getirileri olan fonlarda değerlendirmesini tavsiye edebilirim. Bu konuyu anlamamı daha iyi sağlayan olay ise 2020 yılı başında aldığım yatırımlık 1+1 dairenin aşırı değer kazanmasıyla olmuştur. Sizin o dönemde konut sektöründe durgunluk bitiyor kredi oranlarına takılmayın bu fiyatları bir daha bulamazsınız ama krediler düşerse yapılandırma şansını bulabilirsiniz dediğiniz dönemdir. Bu tarihte 2020 Ocak ayında Atakent?te 1+1 daire (lounge 2) 240bin TL iken Ağaoğlu My World Europe projesinde 1+1 330 bin, Tema İstanbul?da ise 500bin civarıydı. 50 bin tl peşin verip kredi çekip aldığım ev en ucuz olan ve en az borca gireceğim Atakentteki evdi. Aynı aylık kredi tutarıyla (4800tl x 48 ay) yerine 4800*120 ay kredi çekip tema istanbul?u alsaydım şimdi o ev 1.2M TL idi ancak benim aldığım atakentteki ev 500bin tl değerine ulaştı. İkisinin de fiyatı ocak 2020?den bugüne %120 artmasına rağmen, aynı sayıda taksit ödeyerek ve aynı peşinatı ödeyerek yani hayatımda hiçbir şey değişmeden elimdeki evin değeri 500bin tl yerine 1.2M Tl olabilirdi. Birinde kredim 2 yıl sonra bitiyor diğerinde 8 yıl sonra kredim bitecekti. Bu evleri bugün satıp kredileri kapatsam Atakent örneğinde elimde 400bin tl kalıyor, Tema istanbul?dan evi almış olsaydım ve bugün satsaydım krediyi kapattıktan sonra elimde 800bin tl kalıyordu. Dikkatinizi çekerim 2 evin de ödediğim taksidi aynı ve yatıracağım ana para aynıydı. Yani 2 yıldır cebimden çıkan para aynı olacaktı hatta Tema istanbuldan kira getirim de aylık daha yüksek olcaktı. Sadece borcumun süresi daha uzun olacaktı 4 yıl yerine 10 yıl kredi çekmiş olacaktım. Yani birinde daha yüksek kaldıraç kullanacaktım ve 10kat kaldıraç yapıp kazancım daha yüksek olacaktı. Ev piyasasındaki hızlı ralliden ötürü ben sadece kaldıracı 4 kat kullanıp daha düşük getiri elde edebildim. Lafı çok uzattım ve belki karmaşık oldu ama hem kendi oturduğum hem yatırımlık aldığım evde maksimum kredi minimum anapara ödemesi ile çok iyi getiriler elde edilebileceğini okuyuculara anlatmak istedim. Bazen ekonomik karışıklık dönemlerinde insanların yüksek borçtan kaçınma durumunu işlerin bozulması gibi gerekçelerle anlayabiliyorum ancak ne kadar yüksek risk(borç) o kadar yüksek getiri sağlıyor konut piyasasında da. Borsada da piyasa dip yaparken herkes her şeyin en kötüsünü düşünüp sonradan ralliye arkadan el sallıyor bu biraz insan psikolojisi dibin neresi olduğunu psikolojik olarak anlamak çok zor ama konut piyasasında aşağıya giden fiyat hiç olmuyor sadece bazı yıllar tl olarak fiyatlar yatay kalıyor usdye göre geri kalıyor ancak anlattığım kaldıraç etkisi nakitte durmaktan çok daha yüksek getiri şansı sunuyor. Sizin de bu platformda yaptığınız ücretsiz danışmanlık için şahsınıza da müteşekkirim. Bu iki yatırım hayatımdaki finansal olarak getirisi en yüksek yatırımlar olmuştur. Özetle özellikle genç arkadaşlara elindeki imkan kadar ufak nakitlerle bile uygun semtlerden 1+1 alıp sermayelerini kaldıraçlı şekilde 10 sene içinde arttırmalarını tavsiye etmek olacaktır.

---

Yanıt : Çok teşekkür ederim. 1) Türkiye ve İstanbul'da konut şirketleri döviz ile borçlanıp inşaat yaptı. Bir dönem arz fazlası oluştu. Bundan dolayı TL bazında fiyatlar yatay seyretti. Ama o iş bitti. Bundan sonrasına bakmak gerekir. Konutta 5 yıl sürecek ralli dönemi başladı. Parasını dolara bağlayanlar oturup bu ralliyi izlesinler. Dolar mı çok kazandırıyor konut mu? 2) 2011 yılından beri okurlarıma önerim şu: Finansal açıdan çok kazanmak istiyorsanız borçlanmaktan korkmayın. Ama kafa rahatlığı ve huzur arıyorsanız borçtan uzak durun.