Finans, faiz ve balon konusu

Sayın Kireççi öncelikle bir kavram kargaşasını düzeltmek lazım. Türkiye'de düşük faizli ve uzun vadeli kredilerin bol keseden dağıtılması sonucu ev fiyatlarından şişme olması şeklinde özetlenebilecek Batı tipi emlak balonu yok ve hiçbir zaman olamaz. Türkiye'de balon konut arzının fazla olması ve gerek arsa gerekse ev fiyatlarının yapay şekilde şişmesidir. Türkiye'deki ise, düşük faiz ortamında ev satışlarının artması üzerine tatlı parayı görüp de ipini koparanın (sanayici dahil) konut sektörüne girmesi ve konut arzının özellikle üst segment başta olmak üzere talebi ve satılabilir seviyeyi aşması, ardından faiz arttırımı ile beraber satışların bir anda düşmeye başlamasıyla birlikte patlayacak bir balondur. Bu itibarla gayrimenkul piyasasının finanstan etkilenmeyeceğini belirtip "FED - MED, merkez bankası bu işte sökmez" demeniz bana göre pek doğru bir yaklaşım değil. Tamam konut ihtiyacı önemli ama konutu alacak parası olmayan ne yapacak, para mı yaratacak? Hayır ev almak yerine kiralayacak tabii ki. Şu an İstanbul'da kira çarpanı 300'ü geçen çok ev var. Neyse finansa dönersek, şu an enflasyomdam fazla olması gereken faizi TCMB zorlama şekilde enflasyonla eşit tutuyor ama FED ilkbaharda faiz arttırımına başlayınca Dolar 3 TL'ye doğru yol almaya başlayacak ve merkez bankasını da Dolar'ı dizginlemek içn sürekli faiz arttıracak ve bunun sonucunda şu an 0.9 seviyesinde olan kredi faizlerinin 1.5'lara hatta daha yükseklere çıktığını göreceğiz. Bunun sonucunda zaten 10 aydır azalan konut satışları daha da düşecek ve dolar yükseldiği için borçları zaten artan inşaat firmaları bir de satış yapamadıkları için borçlarını kapatamaz hale gelecek. Dolayısıyla o dönemde bazı inşaat firmalarının tek tek iflas ve iflas erteleme başvurusu yaptığına bazı inşaatların yarım kaldığına dair haberler okuyacağız. Ardından firmalar satış yapmak için indirime gitmek isteyecek ancak daha yüksek fiyata önceki alıcılara satış yaptıklarından ya gizli indirim yapacaklar ya da önceki satış yaptıkları müşterilere de iade yapmak zorunda kalacaklar. Sonra görülecek ki evini 5'e alan eskisi gibi değil 7'ye satmak aldığı fiyata bile satamayacak. Bu dediklerimi 6 ay sonra tekrar değerlendirelim bakalım ne olacak :) Bu arada tek bir çekince koyuyorum eğer Avrupa Merkez Bankası ciddi bir parasal genişleme yaparsa bu öngörülerim gerçekleşmez. Çünkü Dolar olup ülkeyi terk eden para bu sefer Euro olup tekrar ülkeye girer. Bu ihtimal dışında konut krizi en geç 6-12 içinde geliyor. Zaten nasıl devalüasyon öncesi herkes "devalüasyon yok" der veya ekonomik kriz öncesi "ekonomi iyi" der. Konut krizi öncesi de herkes "balon yok" der diye düşünüyorum.

---

Yanıt : Ah siz okumuş çocuklar:))) Her şeyi o kadar çok biliyorsunuz ki bilgi fazlalığından gerçeği göremiyorsunuz:))) Buraya tıklayınız adresinde FED ile ilgili 1 yılı aşkın süredir yapılan yorumları görebilirsiniz. FED'in asli görevi dünyada finansal enstrüman yatırımcılarını ters köşe yapmaktır:)) Dünyada bu Amerikan doları bolluğu varken FED'in işi zor. FED'in anlatıldığı gibi değil. Olduğu gibi algılayın. Gelişmeleri hep beraber göreceğiz. Türkiye'deki temel sorun bu değil. Söylediklerinizin çoğu doğru. Bu kadar önemli detayları yakalayan birisnin atladığı bir nokta var. O da şu: Türkiye'de ve İstanbul'da vergi ödemede dengesizlik var. Tekstil, gıda, züccaciye, otomobil (galericiler), makine ve deri gibi sektörler vergi ödemiyor. Kayıtdışı yüksek. Diğer taraftan da vergisini peşin ödeyen ücretli ve maaşlı kesimler var. Vergi ödemeyen kesimler parasını sisteme sokmak için gayrimenkulü kullanıyor. Dolayısı ile zenginleştikçe zenginleşiyor. Vergisini düzenli ödeyen kesimin ise canı çıkıyor. Oturacak ev bile alamıyor. Bu sorunun aşılması gerekiyor. İflas ve iflas erteleme konusundaki görüşlerinize aynen katılıyorum. Normalde bunun bir kaç yıl önce yaşanması gerekiyordu. Bugüne kadar yaşanmamasının iki önemli nedeni var. Bunlardan ilki; piyasadaki Araplar başta olmak üzere yabancı talebi. İkincisi ise; bankaların konut şirketlerinin borçların hükümetten korktukları için esnek davranması. Gelişmeleri hep beraber izleyeceğiz.Vakit buldukça Buraya tıklayınız adresindeki haberleri okuyun. Türkiye'de insanlarda bu gayrimenkul merakı olduğu sürece piyasalar dimdik ayakta olur. İstanbul'da 200-250 kira çarpanı ile satılan gayrimenkuller orta ve uzun vadede prim yapar. Kısa vadede düşmeler ya da durgunluklar olabilir. Ama uzun vadede piyasalar yükselişini sürdürür. Ayrıca Buraya tıklayınız adresindeki yazımı mutlaka okuyun.