Emlakta 2020 beklentileri!

Gayrimenkulde 2020 nasıl geçecek? En az bir kaç yıl sürecek yükseliş hareketi başlıyor.

1) Faiz oranları -normal koşullarda- düşüş eğilimini sürdürecek. Ama fazla düşmesini beklemeyin. Şu anki faiz oranları zaten "iskontolu". 2020'nin faiz oranları 2019'un ikinci yarısında uygulanmaya başlanmıştı.

2) Yıllardır yatırım açısından faiz oranının önemli olmadığını anlatmaya çalışıyorum. Esas olan aldığınız fiyattır. Yükselen fiyatı telafi edemezsiniz. Ama yüksek faiz oranıyla kullandığınız kredinin faiz oranını refinansman ile düşürebilirsiniz. Bu anlaşılmıyor.

3) Türkiye'de son 1.5 yılda her şeyin fiyatı neredeyse ikiye katlandı. İkiye katlanmayan 3 şey var:) Ücretler, maaşlar ve gayrimenkul fiyatları. Bu yıl gayrimenkul fiyatlarının artacağı yıl olacak.

4) Özellikle arzın talebin çok gerisinde olduğu kentlerde ev fiyatlarında yüksek artış oranı göreceğiz. Arz fazlası olan özellikle İstanbul ve Ankara gibi büyük kentlerde arzın önemli ölçüde eridiğine tanıklık edeceğiz.

5) Arz fazlası 2020'de erir mi? Ankara ve İstanbul'da erimesi 2021'i bulur. Diğer kentlerde arz fazlası muhtemelen bu yıl erir.

6) Asıl sıkıntı son 2 yıldır sıfıra yakın inşaat ruhsatı alınan Anadolu şehirlerinde yaşanacak. Kiralık ve satılık ev bulunamayacak.

7) İstanbul ve Ankara gibi kentlere yabancı ilgisi artarak devam edecek. Arap ülkelerinden, Afrika'dan ve Ortadoğu'dan gelen talebe Çinliler de eklenecek.

8) Emlakta ertelenen bir rallinin başlangıç yılı 2020 olacak. Ama bu ralli kısa sürede bitmez. Yıldan yıla artarak devam eder. Çünkü arz yok. Arzın olmadığı yerde fiyatın ne olacağını kestirebilmek zor.

9) Emlak fiyatları yükselecek diye borçlanarak ev almayın. Dünyanın 250 milyar doları geçen borç stokuna katkıda bulunmayın:) Paranız kadar yatırım yapın.  Borçlanacaksanız da gelirinize göre makul oranda borçlanın.

10) Sadece kredi faiz oranlarının düşüklüğünü gözönüne alıp yatırım yapmayın. Alacağınız gayrimenkulde matematiği gözardı etmeyin. Matematiğe uygun olmayan hiç bir gayrimenkulü almayın.

11) Arsa ve arazi piyasasında hareketliliğin başlamasın biraz daha zaman alır. Arsa ve arazi almak için hiç acele etmeyin.

12) Konut fiyatları nereye kadar yükselir? Öncelikle arz fazlası olan kentlerde konutlar maliyet seviyesinin altında satılıyor. Son 4-5 yıldır inşaat malzemelerine ve işçiliğe gelen zam konut fiyatlarına yansımadı. Bu yansır. Sonrasında da yeni arzlar gelmezse çok sert yükselişler yaşanır. Yeni arz bolluğu yaşanana kadar yükseliş artarak sürer.

Tebernüş Kireçci'yi Twitter'den takip etmek için Buraya tıklayınız